Biyofilm şeklindeki dental plak, mukopolisakkarit matriks içerisinde bakterilerin sıkıca tutunduğu bir kütledir. Su ile uzaklaştırılamaz; ancak fırçalamayla uzaklaştırılabilir. Dental sorunların temelini oluşturmaktadır.
Plak birikimi için ağız ortamında düzensiz bir yüzey olması gerekir; pürüzsüz diş yüzeylerinde ise birikim perikıl varlığı ile olmaktadır. Perikıl; fırçalamadan sonraki birkaç dakika içerisinde diş yüzeyinde şekillenen, tükürük glikoproteinlerinden oluşan ince bir tabakadır. Pelikılın diş ve tükürük arasında iyon düzenleyici fonksiyonu vardır ve immunoglobulin, kompleman ve lizozim içermektedir.
Fırçalamadan 1 saat sonra 1 mm2 diş yüzeyinde 106 ya varan canlı bakteri izole edilebilir; bu bakteriler arasında en çok streptokoklara rastlanmaktadır.Bakteriler diş yüzeyinde öngörülebilir bir sırayla yeniden kolonize olurlar. Streptococcus mutans özellikle sakkarozdan ekstrasellüler polisakkarit (glukan ve fruktan) sentezler ve erken kolonizasyona neden olurlar. Basil ve filamentöz organizmaların oluşumun ardından ilk 2 günde plak içerisinde çoğunlukla koklar bulunmaktadır. Bu durum gingival marjinde lökosit sayısındaki artışla ilişkilidir.6 ile 10. günler arasında temizleme yapılmadığı takdirde; plak içerisinde vibrio ve spiroketler gözlemlenir ve bu durum klinik gingivitis oluşumu ile karakterizedir. Genel olarak plağın gram negatif anaerobtan yoğun olmasıyla gingivitis ve periodontal hastalığın ilerlemesi arasında ilişki olduğu düşünülmektedir.
Çürüklerde plak mutans streptokoklar çoğunlukta olmak üzere, birçok oral streptokok asit ve plağın matriks komponentini salgılarken, bunların ikisi arasında bir ilişki vardır. Ancak diş yüzeyi yapısı, tükürük ve diğer mikroorganizmalar gibi çeşitli faktörlerin katılımı bu tabloyu daha karmaşık hale getirmektedir.
Periodontal hastalıkta plak. Dişlerin servikal marjinindeki plak miktarıyla gingivitisin şiddeti arasında doğrudan bir ilişki vardır ve deneysel gingivitis oluşabilmekte ve oral hijyen eğitimi ile ortadan kalkabilmektedir. Genelllikle plak birikiminin konak hassasiyetinde majör değişken olan gingivitise neden olduğu kabul edilmektedir. Kronik gingivitisin periodontisise ilerlemesine neden olan birçok kompenent olmasına rağmen, özellikle konak hassasiyeti ve yüksek anaerob içeriğiyle olgun plak varlığı oldukça önemlidir. Tedavisi hassasiyet gösteren bir durum olup, plağın uzaklaştırılması önem kazanmaktadır.
Yanıt Bırak