1-Travmatik Dental yaralanmayan maruz kalmış hastalar için bilgi sağlamak.
Dişler veya çeneler yaralandığında, akla pek çok soru gelir. Yaralanma tedavi edilebilir mi? Bu kaça mal olur? Travmatize dişlerde prognoz nedir? Tedavi sigorta veya kamu kurumları tarafından karşılanıyor mu? Diş hekiminin diş hekiminin acil durum ile karşılaştığında, hastaya ve stresli ve endişeli ebeveynlere duygusal destek vermesi son derece önemlidir. Burada böyle sorulara cevap verilmeye çalışılacaktır. Aşağıdaki materyal kopyalanıp, hastalar için el broşürü olarak kullanılabilir.
Süt Dişi Yaralanmaları :
Genellikle süt dişin gevşemesi söz konusudur. Ebeveynler gevşemiş dişin, genellikle birkaç hafta içinde olacak olan sağlamlaşmasını beklemeleri konusunda bilgilendirilmelidir. Bu iyileşme sürecinde, çocuğun sert gıdalardan uzak durması önemlidir ama bu sıvı diyet anlamına gelmemektedir.
Bazı vakalarda, diş çeneye gömülmüş olabilir. Yaralanmanın kapsamını saptamak için ve kalıcı dişin tomurcuğunun ki bu süt dişi kökünün hemen altında yatar etkilenip etkilenmediğini saptamak için radyografi alınmalıdır. Eğer durum buysa, kalıcı dişin normal gelişme şansını iyileştirmek için süt dişin çekilmesi gerekebilir. Eğer süt dişin kalıcı diş tomurcuğuna çok yakın değilse, yerinden oynamış süt dişi 2-4 ay içinde yeniden sürecektir. Nadir vakalarda, yaralanmış dişin çevresinde kızarıklık ve şişliğe neden olan, kök enfeksiyonları gelişebilir. Bu enfeksiyonun kalıcı dişe yayılmaması için diş hekimi tarafından hemen tedavi edilmesi çok önemlidir. Özellikle 3 yaşın altındaki çocuklarda, intrüzyon, avulsiyon ve alveolar kırık yaralanmalarından sonra ebeveynin kalıcı dişlerde olası komplikasyon gelişebileceği konusunda bilgilendirildiği çizelgeye kaydedilmelidir.
Kalıcı Dişlerin Kırıkları :
Diş kuronunun kırıkları kapsam olarak farklılık gösterebilir. Minenin sadece köşesi dahil ise genellikle sadece aşındırma gereklidir.
Eğer kırık dentini açığa çıkarmışsa, diş rengi materyal yada orijinal diş parçasının yapıştırılması ile dişi restore etmek gerekir. Eğer kırık diş parçası mevcutsa, özel bir yapıştırıcı ile tutturabilir. Bu yaralanma sırasında veya daha sonra yapılabilir fakat parçanın ıslak tutulması, bir bardak su içine saklanması ve bu şekilde diş hekimine diş hekimine getirilmesi önemlidir. Eğer sinir açıldıysa, burası sinirin iyileşmesine yardım edecek özel bir materyal ile kaplanmalıdır. Bu genellikle 2-3 ay sürer. Fakat son restorasyon diş rengi materyal veya diş parçasının yeniden tutturulması şeklinde örtülemenin üstüne yapılabilir. Daha sonra, çocuk büyüyünce, porselen veneer veya kuronlar yapılabilir.
Gevşemiş Veya Yerinden Oynamış Kalıcı Dişler :
Diş çene içindeki yerine oturtulmalı ve gevşemiş dişi iyileşme sürecinde koruması için splint uygulanmalıdır. Splint, genellikle yaralanmanın tipine göre 1-4 hafta sonra uzaklaştırılacaktır. Çiğnemeye izin verilir fakat sert yiyeceklerden kaçınılmalıdır. İyileşme sürecinde, zedelenmiş dişler splintlendiğinde, hasta temas sporlarından kaçınmalıdır.
Bazı vakalarda, dişin gevşemesi demek sinirin ölmesidir. Ölmüş sinir uzaklaştırılmalı ve kök dolgusu ile doldurulmalıdır. Bu, nadir vakalarda, dişin kuronunun renk değiştirmesine yol açabilir. Daha yaşlı hastalarda bu durum, diş beyazlatma veya porselen kuron ile düzeltilebilir.
Çenenin Kırığı :
Bu vakalarda sıklıkla alt ve üst çeneye splintler yerleştirilmesi ve alt çenenin üst çeneye bağlanması gereklidir. Bu, kırığın doğru şekilde iyileşmesini garantilemek için yapılır. Normal olarak, kırığın şiddetine göre çeneler 3-6 hafta bağlanmalıdır. Bu sürede özel sıvı diyet reçete edilmelidir.
Diyet :
Bazı vakalarda, dişler gevşediğinde splint uygulanmayacaktır. Onun yerine zedelenmiş dişleri korumak için ilk 14 gün yumuşak diyet reçete edilir. Yumuşak diyet, hiç sert gıda olmaması anlamına gelir ama sıvı diyet demek de değildir.
Oral Hijyen :
Hızlı iyileşme için dişetleri ve dişlerin titiz temizliği gereklidir ve buna yaralanmadan sonra mümkün olan en kısa zamanda başlanmalıdır. Günlük oral hijyen şunları içerir :
- Bir hafta boyunca, günde iki kez 1 yemek kaşığı klorheksidin ile ağzınızı çalkalayın. 7 yaşın altındaki çocuklarda klorheksidinin topikal uygulaması endikedir.
- Her yemekten sonra yumuşak bir diş fırçası ile dişetlerinden dişlere doğru üst ve alt çenede dikkatli diş fırçalama yapılmalıdır.
- Diş fırçalamdan sonra, splintlerin ve dişlerin tümüyle temiz olduğundan emin olun.
- Eğer eşlik eden dudak yaralanmaları varsa, iyileşme sürecinde dudak kremi kullanımı kuruluğu önleyecektir.
Takip Muayenesi :
Bazı vakalarda, iyileşmeyi kontrol etmek için yaralanmadan 2,4,6 veya 8 hafta ve 1 yıl sonra radyografi almak gereklidir. Çenenin veya dişin enfeksiyonu gibi olası geç iyileşme komplikasyonlarını saptamak için radyografi alınır.
Tedavinin Prognozu :
Tedavi yapıldıktan sonra, hasta veya ebeveynler zedelenmiş dişlerin prognozu konusunda bilgi almalıdır.
Hasar Raporu :
Okulla alakalı kazalarda ve iş yaralanmalarında, yaralanmanın nedeni, yaralanma tipi, tedavi ve prognozu içeren yazılı rapor doldurulmalıdır. Aynı zamanda bu rapor, dental yaralanma şiddet, saldırı veya grafik kazaları sonucu meydana geldiyse mahkemedeki dava için de yararlı olacaktır.
Yanıt Bırak