İNTRÜZİV LÜKSASYON

HEDEFLER :

1. Lüksasyon yaralanması tipinin ayırt edilebilmesi
2. Yaralanmadan etkilenmiş dokuları tanımlamak
3. Akut tedavinin hedeflerini tanımlamak
4. Olaı komplikasyonların tipini ve sıklığını tahmin etmek

TANIMLAMA VE KLİNİK GÖRÜNÜM

Bu tip lüksasyonda diş soket içine zorlanmıştır ve kemik içindeki konuma kilitlenmiştir. Bu yaralanmaya alveolar soketin ezilmesi veya kırığı eşlik eder.

Klinik olarak, dişin kuronu kısalmış görünür. Dişetinden kanama vardır. Diş hareketsizdir ve perküsyon sesi yüksek ve metaliktir.

RADYOGRAFİK GÖRÜNÜM

Diş periodontal ligament aralığı kısmi veya tümüyle kaybolmuş şekilde apikal yönde yer değiştirmiş görünür. Bu özellikle servikalde belirgindir. Fakat radyografik görüntü her zaman tanımlayıcı değildir. Teşhis için yüksek ankilotik perküsyon sesinin tanı koydurucu özelliği vardır.

BİYOLOJİK DEĞERLENDİRMELER VE TEDAVİ PRENSİPLERİ

İntrüzyon, marjinal dişeti birleşimi, alveolar kemiğin zedelenmesi, PDL liflerinin kopması, sementin hasara uğraması ve pulpanın nörovasküler kaynağının kopmasını içine alan çok karmaşık bir yaradır. Dentoalveolar kompleksin tüm komponentlerini kapsayan ezilme yaralanması çok kapsamlı bir iyileşme süreci anlamına gelir. İdeal PDL iyileşmesi ancak PDL’ nin hasar görmediği geniş alanların varlığında olur ancak bu intrüzyon vakalarında mümkün değildir. Kemik bu nedenle çoğunlukla PDL’nin  yerini alacak ve bu ankiloz ile sonuçlanacaktır. Halihazırda, gömülmüş dişin öncelikli olarak yerine getirilmesinin katkısı belirsizdir. Kendiliğinden veya yönlendirilmiş yeniden sürdürmenin, vakaların yaklaşık yarısında iyileşmeye götürdüğü bulunmuştur. Bununla birlikte kendiliğinden sürme, normal şartlarda ancak kök gelişimi tamamlanmamış dişlerde beklenebilir.

TEDAVİ

Açık apeksli dişler :  16 yaşın altındaki çocuklarda, kendiliğinden sürme mümkündür ve bu gerçekleştiğinde en tercih edilen sonuç ortaya çıkar. 3 hafta içinde bir hareket tespit edilmezse ortodontik olarak sürdürme önerilir. Eğer kendiliğinden sürme gerçekleşmez ise ya da intrüzyon 7 mm den fazlaysa kişi, cerrahi olarak yerine getirme tercih edilebilir. İnfiltrasyon ya da bölgesel anestezi kullanılarak diş davye ile tutulur ve kemikteki kilitlenmiş olduğu pozisyondan gevşetilir ve yeniden sürmesi için bırakılır. Alternatif olarak, pulpa nekrozu ve/veya iltihabi rezorpsiyon meydana geldiğinde önleyici endodontik tedaviyi başlatabilmek için yaralanmadan sonraki 3 hafta içinde dişin yerine gelmesini sağlayıcı ortodontik ekstrüzyon uygulanabilir. Cerrahi lüksasyon ile ortodontik ekstrüzyon birleştirilebilir. Fakat ortodontik ektrüzyon aynı gün başlatılmamalıdır.