Diş- dişeti küretajı, dişeti hastalığını ve periodontal cepleri ortadan kaldırmak için çok sık kullanılan bir tekniktir. Bu teknikte, bir taraftan diş üzerinde yani sert dokuda bulunabilen diş taşı, plak ve diğer birikintiler ile hastalık sonucu oluşmuş nekrotik sement dokusunun kazınması ve kök yüzeninin pürüzsüz düz bir hale sokulması; diğer taraftan da periodontal cebin yumuşak duvarının iç kısmındaki hasta yumuşak dokunun kazınarak ortadan kaldırılması amacı vardır.
Kazıma işi uygun aletler ile ve dikkatli bir şekilde, diş ve yumuşak dokuda minumum travma meydana getirecek şekilde yapılmalıdır.
Endikasyonları
1 – Kemik üstü periodontal ceplerin ortadan kaldırılmasında kullanılır. Bu konuda aşağıdaki hususlara dikkat etmelidir.
A – Hava spreyi veya periodontal sonda ile dişeti dokusu diş üzerinden ayrıldığında bütün diş taşları görülebilmektedir.
B – Cep duvarında ödem olmalıdır. Kazıma işinden sonra ödemin ortadan kaldırılmasıyla dokunun büzülmesi sonucu normal bir dişeti oluğu oluşabilir.
C – Şayet cep duvarı fibröz ve sıkı kıvamda ise cebin ortadan kaldırılması için yapılan dişeti kürtertajı sonucunda büzülmez. Bu nedenle, muhakkak diğer operasyon tekniklerine baş vurulmalıdır. Örneğin: tersine gingivektomi ve flap operasyonları gibi.
2 – Dişeti büyümeleri dışında hemen hemen bütün gingivitis vakalarında.
3 – Kemik içi ceplerinin tedavisinde.
Tekniğin Esasları
Diş – dişeti kürterajının üç safhası vardır:
1 – Diş üzerindeki eklentilerin kaldırılması,
2 – Kök yüzeninin düzeltilmesi.
3 – Dişeti dokusunun kazınması.
Diş üzerinde, iltihabın nedeni olan diş taşı, plak ve lekeler kazıyıcı küret ve gratuvarlarla kaldırılır. Bu kaldırma işlemi sırasında el aletleri daiama cebin en apikal seviyesine tatbik edilip okluzala doğru çekme kuvvetiyle çarpıştırılmalıdırlar. Hiçbir zaman küretleri apikal yöne doğru itme kuvvetiyle hareket ettirmemelidir. Aksi takdirde eklentiler yumuşak doku içerisine itilebilirler diş taşının apikal seviyesi ile cebin apikal seviyesi arasında 0,2 – 1 mm. kadar bir mesafe vardır.
Dişetini hava spreyi ile dişten ayırıp kahverenkli subgingival diştaşını görüp ve aletle apikal ucunu hissedip okluzale doğru ani hareketle diş taşını diş üzerinden kaldırılmadılır. Azı dişlerinin yan yüzeylerinde ve özellikle birinci küçük azı dişlerinin mezial yüzlerindeki konkavlık ve oluklarda bazen açık renkli diş taşları olabileceği de akılan çıkarılmalıdır.
Diş taşlarını ve diğer eklentileri dişler üzerinden kaldırmak yeterli değildir. Epitelyal bağlantıyı sağlayabilmek için diş kökü de düz pürüzsüz bir hale sokulmalıdır. Diş taşları kaldırılan sonra kök üzerinde küretle yumuşak hissedilen yerler de kazınmalıdır. Bu yumuşak sahalar nekrotik sement bölgeleridir.
Diş kökünün nekrotik sement ve dışsal etkilerden çok iyi temizlenmiş olması gereklidir. Sement yüzeyinin pürüzsüz olması şartı son yapılan araştırmalarda pek geçerli sayılmamaktadır. Hatta girintili çıkıntılı, fakat temiz sement yüzeylerine epitelyal bağlantının daha kuvvetli olacağı fikri ileri sürülmüştür. Bu amaçla, sement yüzeyine asit tatbikleri dahi denenmiştir.
Diş – Dişeti Küretajı Sonucunda:
1 – Dişeti dokusu daha sıkı bir kıvam alır.
2 – Dişeti cebi ortadan kalkabilir.
Sık sık yapılan diş – dişeti küretajı ile kemik üstü cebini oluşturan etkenler ortadan kaldırılırsa cebin de tamamen kaybolması olasılığı daima vardır: bu nedenle, diş – dişeti küretajı periodontal tedavide diş hekiminin bıkmadan tatbik edebileceği emin ve kolay bir yöntemdir.
Küretaj Sonrası İyileşme:
Elektron mikroskop isi çalışmalarıyla diş – dişeti küretajından sonra şu bulgulara rastlanmıştır:
1 – Diş yüzeyinde bazı çatlak ve kopuk sahalar görülmüştür.
2 – Bazı kesitlerde sement dokusunun tamamen ortadan kalktığı tespit edilmiştir.
3 – Küretajdan yedi gün sonra çok ender olarak diş çürüğü oluşumu tespit edilmiştir.
4 – Kök yüzeyinde yeniden kalsifikasyon ve bunu takiben pelikıl ve bakteri plağı birikmeleri bulunmuştur.
5 – Remineralizasyonun periodontal sağlığı bozuk dişlerde sıhhatli olanlara kıyasla daha sık olduğu bulunmuştur.
6 – Diş – dişeti küretajını takiben hemen dişeti olduğunun kan pıhtısıyla dolduğu görülmüştür. Bunu takiben, granülasyon ve doku olgunlaştıkça küçük kan damarlarının sayısında azalma olur.
7 – Dişeti oluğunun epitelizasyoon ve tamiri genellikle 2- 7 gün içerisinde tamamlanmaktadır.
8 – Bir hafta sonra, dişeti dokusundaki büzülmeden dolayı dişeti kenarının apikal yöne doğru bir miktar çekildiği, renginin bol damarlaşma nedeniyle normale kıyasla daha kırmızı olduğu; iki hafta sonra hastanın oral fizyoterapisi sonucunda dişetinin renk, kıvam, yüzey özellikleri ve çevre bakımından daha normale döndüğü görülmektedir.
Diş – Dişeti Küretajı Sonucunda Görülebilen Komplikasyonlar:
1 – Perküsyona karşı duyarlılık: Tedaviyi takiben bir – iki gün içerisinde periodontal ligamentde iltihap oluşabilir. Bunun sonucu dişin boyunda uzama, zonklar şeklinde ağrı ve perküsyona karşı duyarlılık olabilir. Hatta bazı vakalarda, lemf adenopati de görülebilir. Böyle durumlarda profilaktik olarak sistematik yolla antibiyotik verilebilir. Okluzal baskıyı azaltmak için dişin karşıtı veya bizzat kendi hafifçe aşındırabilir. Diş etrafında yerel bir anestezik madde kullanılarak dişeti kenarı bir sonda ile dikkatli bir şekilde kanatılır. Böylece doku içerisine itilmiş diş taşı parçalarının bulunup bulunmadığı, varsa dokudan çıkması ve eksüdasyon birikiminin azaltılması arzu edilir. Hastaya saatte bir ılık tuzlu su ile gargara yapması tavsiye edilir. Genellikle, iki gün sonra şikâyet kaybolur.
2 – Kanama: Tedavide 2 – 3 gün sonra kanama görülebilir. Bunun nedeni, yüzey damarlarının iltihaptan dolayı yırtılmasıdır. Kanamanın olduğu yerde bir kan pıhtısı görülür. Bu pıhtı yüzde üçlük oksijenli su ile temizlenir ve kanamanın geldiği yer tespit edilir. Bu kısımda varsa irritan madde küretajla kaldırılır. Bu kısımdaki dişetine bir gazlı bez ile 10 – 20 dakikalık süreyle yapılacak baskı sonucunda kanama durur.
3 – Duyarlılık: Küretajdan sonra ekseriya ısıya karşı ve temasla diş kök yüzeylerinde duyarlılık olur. Kazıma esnasında kaldıran sement dokusuyla dentinin açığa çıkması bunun nedenidir. Bu sebeple, hastalara küretajdan sonra duyarlılığın olabileceği daha önceden söylenmelidir. Kök duyarlılığını gidermek için sodyum flüorür patları tatbik edilebilir. Fakat bu işe tedaviden en az iki hafta sonra başlanmalıdır. Fluor patının tatbikinde hafifçe ılıtılmış yuvarlak fulvarlarla sürterek çalışma, çok yararlı sonuç vermektedir.
Yanıt Bırak