Başın, çenelerin ve diş kavislerinin büyüme ve gelişim döneminde ortaya çıkan en önemli olaylardan biri kompanzasyon mekanizmadır. Bu mekanizmayı kısaca şöyle bir örnekle açıklamak mümkündür:
Üst ve alt çene kemikleri başa göre öne ve aşağı doğru büyüme gösterir. Bu büyüme esnasında kemik hacimce artış gösterirken aynı zamanda değişik noktalarındaki appozisyon ve rezorpsiyon olayları sonucu yeniden şekillenir. Bu da bireyin büyüdükçe yüzünün alacağı yeni şeklin belirlenmesi demektir. Çenelerin bu hareket yönünün bir dikey bir de yatay bileşeni vardır.
Bu büyüme esnasında doğal olarak üst çenenin alt çene ve kafa kemikleri ile olan bütün ilişkilerinde de korunması yönünden çalışır ki buna kompanzasyon mekanizması adı verilir. kompanzasyon mekanizması ile büyüme ve gelişim olayları esnasında baş ve yüze ait kemik yapılar arasındaki ilişkiler, bireye ilişkin genetik program ve çevresel faktörlerin de etkisi altında korunur. Kompanzasyon mekanizması olmasaydı örneğin, üst çene dik yönde büyüme gösterirken, diş kavisleri (processus alveolarisler) yoluyla temasta olduğu alt çenenin de eklemdeki menteşe hareketi ile açılarak geriye doğru hareket etmesine ve iki çene arasında ciddi boyutta açıklık oluşmasına neden olurdu. Oysa, böyle bir durumda kompanzasyon mekanizması devreye girer ve alt çenenin eklem bölgesinde yer alan büyüme noktalarındaki kemiksel faaliyet sonucu ramusun boyu artar. Böylece alt çene geriye açılarak büyüme göstermez, her iki çene arasında dik yöndeki ilişki korunmuş olur. Benzer örnek üst çene ile kafa kemikleri arasında da verilebilir. Üst çene öne doğru büyüme gösterirken kafa kaidesi ve kafa kemikleri ile arasındaki ilişkiler korunur. Kompanzasyon mekanizması olmasaydı üst çene kafadan ayrı, önde yer alan büyük bir kemik kütlesi olarak kalırdı. Oysa, bu mekanizmanın devreye girmesiyle üst çenenin öne doğru olan büyümesine paralel olarak kafa kaidesindeki sinkondrosislerde de aynı yönde büyüme meydana gelir ve aradaki ilişkiler korunur.
Yanıt Bırak