Gingivektomi operasyonu aslında kronik periodontitisin tedavisinde tatbik edilen bir teknik olmasına rağmen, iyi bir diş temizliğini ve ağız bakımını takiben dahi dişeti ceplerinin devam ettiği kronik gingivitis vakalarında ve dişeti dokusunun kuronal istikamete doğru geliştiği dişeti iltihabı tiplerinde de tedavi gayesiyle tatbik edildiğinden bu kısımda yer almalıdır.
Endikasyonları:
1—Mükemmel bir diş temizliğine rağmen 4mm. Veya daha az dişeti ceplerinin mevcudiyetinde,
2— 4mm. Veya daha derin kemik üstü cepleri mevcudiyetinde,
3—Sürmesi tam olamamış dişler tarafındaki lamboların kaldırılmasında,
4—Hiperplastik dişeti büyümelerinde.
Kontra – Endikasyonları:
1—Hasta ile işbirliğinin şüpheli olduğu hallerde,
2—Gingivektomi den sonra dişlerin boyunda, estetiği bozacak bir durum olacaksa,
3—Akut dişeti iltihabının mevcudiyetinde,
4—Kanamaya istidat, anemi ve kalp hastalığı gibi ameliyatın kontra - endike olduğu bazı sistematik hastalıkların mevcudiyetinde,
5—Dişetlerinin kesilmesiyle diş sallanması çok artacaksa veya fazla kemik harabiyetinden dolayı diş kaybından kaçınılamayacaksa,
6—Paradentoz üzerine iltihap eklenerek dişeti cepleri meydana gelmişse,
7—Hasta fazla yaşlı ise ve muhtemelen dişler radikal bir tedavi olmaksızın senelerce ağızda kalacaksa,
8—Dişetinin genişliği dar ve dişeti ceplerinin dipleri muko-gingival birleşime yaklaşmışsa.
Gingivektomi’nin Gayeleri:
1—Suprabony cebin yumuşak doku duvarını kaldırmak,
2—Bütün diş taşı ve diğer birikintilere erişebilmeyi sağlamak,
3—Dişeti çevresini düzeltmek.
Tedavi Tekniği: Şayet bütün dişetlerine gingivektomi yapılacaksa her yarım çeneyi ayrı bir seansta tedavi etmek tavsiye edilebilir. Umumiyetle, her hafta bir operasyon yapmak ve periodontal patları operasyon sahası üzerinde 1-2 hafta tutmak iyi olur.
Anestezi: Bir gingivektomi operasyonu için yerel anestezi kâfi gelir. Fakat yerel anestezi, gingivektomi esnasında dişlerin kök yüzeylerinin kazınması da icap ettiğinden yumuşak dokulardan başka dişleri de etkisi altına almalıdır. Lokal anesteziden dolayı meydana gelen kontraksiyonu ile kanama da az olur. Anestezi sahası operasyon sahasından en az birer diş daha ötelere uzanmalıdır. İğneyi operasyon sahasının bir kenarından batırarak anestezik solüsyonu yavaş yavaş doku içerisine verirken iğneyi yatay yönde ve mukoza altından diğer operasyon hududuna kadar ilerletmek tavsiye edilir. Böylece, tek bir iğne batması ile bütün saha anestezi edilmiş olunur. Bu teknik umumiyetle dudak ve yanak dişetleri tarafında tatbik edilirse de lingual ve damak kısımlarında kullanılması zordur.
Ceplerin İşaretlenmesi: Dişeti cebinin derinliği, dişeti cep derinliğini ölçen sondalarla diş hekimine bir fikir verirse de kat’i olarak derinliğin dişetlerinin dış kısmında işaretlenmesi hata yapılmasını önler.
Bunun için presel şeklinde, bir ucunda dişeti dokusunu delici bir çıkıntı bulunan diğer ucu ise düz olan bir alet kullanılır. Aletin düz olan kısmı dişeti cebi içerisine ve dişin uzun eksenine paralel olarak daldırılır, sivri uçlu kısmı ise cep dışında olmak üzere dişeti üzerinde bulunur. Cebin apikal hududuna gelindiği bir dirençle karşılaşılarak anlaşıldığında preselin iki ayağı birbirine doğru bastırılır ve aletin sivri kısmı dişeti dokusunu cebe doğru deler. Bu iş, dişin her yüzü üzerinde tekrar edilir. Delinen kısımlarda çıkan kan, ceplerin derinlikleri hakkında bir fikir verir.
Ensizyon: Kanama noktalarını birleştiren çizgi ensizyon hududu hakkında rehberlik eder; fakat ensizyon çizgisi değildir. Şayet, ensizyon bu çizgi üzerinden yapılırsa cepler tamamen ortadan kalkmaz ve neticede kötü bir dişeti çevresi elde edilir. Bistüri apikal istikamete doğru meyilli, dişetiyle 45°lik bir açı yapacak tarzda tutulur ve bu kanama noktalarının 1-2mm. Daha apikal istikametinde ve onların meydana getirdiği çizgiye paralel olarak tek bir ensizyon yapılır. Bu durumda bisturi, cebin dibinde dişe temas eder. Ensizyon, operasyon sahasının distalindeki dişin orta noktasından başlamalı ve kesikli olmaktan çok devamlı olmalıdır. Bu ensizyon için tatbik rahatlığından dolayı bir Goldman – Fox bisturisi tercih edilir.
Özel Durumlardaki Ensizyonlar: Dişsiz bir sahanın operasyon bölgesine dahil olduğu vakalarda ensizyonun tamamen dişsiz saha boyunca uzatılması tavsiye edilir. Böylece, uygun bir dişeti çevresi başarılmış olunur.
Üçüncü büyük azıya distal olan bölgede yumuşak dokunun fazla kalın olduğu durumlarda basit bir gingivektomi ensizyonu ile hem istenilen cep ortadan kaldırılamaz hem de geniş bir yara yüzeyi husule gelir. Hatta bazen damak damarının kesilme riski bile mevcuttur. Bunun için, tabanı dişin distal tarafında olacak şekilde üçgen piramit biçiminde bir doku parçası çıkarılır ve dikiş konmadan evvel diş yüzeyi iyice temizlenir ve üçgenin diğer iki kenarını yapan ensizyon kenarları birbirlerine bir veya iki dikişle tutturulur. Böylece, doku apikal istikamete doğru kayarak cep tel ortadan kalkmış olur. Bu teknik kanama riskini önlediği gibi per primem iyileşmeye de müsaade eder.
Dokunun Kaldırılması: Vestibül ve dil tarafındaki ensizyonların her ikisi de tamamlandıktan sonra gevşek doku uygun bir küret ve gratuvar ile ayrılır. Biz, yine bu iş için Goldman – Fox bisturisinin diğer bir şeklini kullanıyoruz. Kalan herhangi bir doku bağlantısı makas veya bisturi ile kesilir. Hiçbir zaman doku koparılmamalıdır. Bu safhada diş aralarında kalan granülasyon dokusundan oldukça fazla kanama gelebilir. Fakat, ince küretlerle diş aralarındaki bu dokuların da kaldırılmasını takiben yara üzerine steril gazlı bezlerle yapılan bir iki dakikalık tamponla kanama kontrol altına alınır.
Açığa çıkan diş taşları temizlenir, kök yüzeyleri kazınır ve düz bir hale getirilir. Operasyon esnasında kullanılan aspiratör kopmuş doku parçalarını diş taşlarını ve kanı sahadan uzaklaştırdığı için çok faydalıdır. Ensizyon kenarları ile sağlam dişeti dokusu arasındaki köşeler bisturi ile kazınarak yuvarlak hale getirilir ve gingivoplasti tekniği ile dişeti çevresine normal bir şekil verilir. Diş temizliğinin tam olarak yapıldığına ve dişeti çevresinin mümkün olabildiği kadar başarıldığına kani olduktan sonra bir peridontal pat ile yara örtülür. Periodontal patın diş aralarına iyice intibak etmesi ve en az bir hafta yerinden oynamadan yara üzerinde muhafazası gereklidir. Genellikle, gingivektomiden sonra fazla ağrı ve kanama olmaz.
Yanıt Bırak